À l'est de Karakulak
Daniel Ceppi
1978, siyah-beyaz, 1986, renkli
Çeviri ve düzenleme: Stoktan
Çeviri ve düzenleme: Stoktan
İsviçreli sanatçı Daniel Ceppi, 1977'de başlayarak, yaratıp, yazıp-çizdiği "Stéphane Clément, Bir Gezginin Serüvenleri" dizisini, kendine sağladığı ün ile birlikte 2012'ye kadar 14 kitap halinde sürdürmüş.
Eserin kahramanı seyyah Stephane bu dizide, İtalya, Türkiye, İran, Pakistan, Afganistan, Hindistan, Özbekistan, Türkistan hattındaki yolculuğu sırasında başına gelenlerle karşımıza çıkıyor.
Ceppi, söz konusu ülkeleri kitaplarında görsel olarak ve kullandığı döneme ilişkin olgusal dayanaklarıyla da oldukça gerçekçi bir şekilde yansıtmış. Bunu kendi gözlemlerine dayanarak yapıp yapmadığına dâir bir veri yok elimde ama en azından bir takım materyallerden yararlandığı, söz konusu kitabımızda da göreceğiniz gibi gayet açık.
Bir kaç örnekle sürdürdüğüm, 'Batı çizgiromanında İstanbul ve oryantalizm' çalışmamın bir halkası da Ceppi'nin bu eseri oldu. Yukarıda dediğim gibi, sanatçı elden geldiğince sağlam zeminde durup, saçmalamamaya çalışmış olsa da, batılıların genlerine işlemiş oryantalizm hastalığından tam olarak kurtulabildiğini söylemek yine de mümkün değil.
Göreceğiniz gibi, hikâye boyunca İstanbul'dan başlayıp, Gürbulak sınır kapısına kadar süren olaylar dizisinde, bol miktarda karşılaşa- cağımız türk tiplemelerinin ortak özelliği, Kirli sakallı, pejmürde kılıklı, çirkin herifler olmaları. Ceppi, kafasında yer etmiş olan bu kırsal kökenli Anadolu erkeği tipini, neredeyse çizgilerindeki tüm karakterlere genellemiş. Ayrıca yine gözden kaçmayan bir diğer detay ise, bir-iki kare haricinde, bu altmış sayfada Türkiye'nin kadınlarından eser olmaması.
Buna rağmen Karakulak'ın Doğusu, gerçekçi İstanbul çizimleri ve buğulu Anadolu atmosferinin yanı sıra, frankofon dünyasında iyi bilinen bir serinin ikinci kitabı olması sebebiyle de ilgimizi hakkediyor.Not: 1977-80 arasında dizinin ilk üç sayısı siyah beyaz olarak Metal Hurlant'da tefrika edildikten ve Les Humanoïdes Associés tarafından kitaplaştırıldıktan sonra, 1986'da Ceppi tarafından yeniden çizilip, renklendirilip Casterman tarafından tekrar basıldı. aşağıda aynı sayfanın aynı sanatçının elinden sekiz sene arayla çıkmış çizimleri. Türkçe metinlere dikkat! Fazla söze ne hacet;
 |
| 1978 |
 |
| 1986 |
