17 Aralık 2023 Pazar

Nataşa, 13. Havari.



Senaryo: Maurice Tillieux,
Çizen: François Walthery,
Çeviri: SToktan.

Spirou Journal #2014-#2046 (1976/1977)
Natacha #6 "Le treizième apôtre" (Dupuis/1978)
Spirou Journal #3559-#3567 (2006)


Walthéry hayranlarının favorisi olan On Üçüncü Havari, Natacha'yı turist patlamasından önceki Türkiye'de pastoral bir ortama götürüyor. Walthéry her zamankinden daha da kararlı, bir aylık tatilini Ege sahillerinde geçiriyor!

"Bu öykü için Maurice Tillieux bir kez daha Félix karakterinin iki bölümlük macerasını uyarlıyor: Les trois Croix ve La Terre tremble. "Senaryonun tamamı elimdeydi. Bazı Türk arkadaşlarım araştırma yapmak için onların bölgesine gelmemi önerdiler. Ben de küçük VW Beetle'ıma bindim ve Balkanlar'ı boydan boya geçerek oraya gittim."

"Oldukça büyük bir maceraydı, çünkü o zamanlar son derece tehlikeliydi ve albümde tasvir edilen bazı kaza sahneleri o yolculukta tanık olduğum olayların reprodüksiyonlarıdır. Dahası, Türkiye ile Yunanistan arasında muazzam bir gerilim vardı ve her yerde askerlerle karşılaşıyordunuz. İşin komik tarafı, sınırda siperlerden geçmek zorundaydınız ama her iki tarafın askerleri birlikte kağıt oynuyorlardı."

Uzun yıllar önce (tarihi hakkında bir fikrim yok) Güneş Gazetesi eki olarak kötü çeviri ve ondan da kötü (rezalet düzeyde) bir baskıyla "Türkiye Macerası" adı altında, hem de 37. sayfası eksik olarak yayınlanan bu güzel eseri çalışmak neredeyse böynumun borcu imiş gibiydi. Sonunda yaptım. Umarım seversiniz.

3 Aralık 2023 Pazar

Karanlık Adam - Jones & Bolton

1 / 8
Sayfa 1
2 / 8
Sayfa 2
3 / 8
Sayfa 3
4 / 8
Sayfa 4
5 / 8
Sayfa 5
6 / 8
Sayfa 6
7 / 8
Sayfa 7
8 / 8
Sayfa 8

"The Dark Man"
Tales of Terror #9, Eclipse/1986
Yazan: Bruce Jones,
Çizen: John Bolton
Çeviren: SToktan
Jones & Bolton

5 Kasım 2023 Pazar

Caroline, 4. kitap "Son Dans"



Caroline Baldwin, "La dernière danse"
Casterman / 1999.
NL: "De laatste dans" / DE: "Showdown in Havanna" / ES: "El ultimo baile"
Yazan, çizen: André Taymans
Çeviren: SToktan
Yazar Tim Allen'ın öldürülmesinden sonra, New York polisi olası her ipucunu araştırmış ancak başarılı olamamıştır. Genç ve güzel kahramanımız Caroline Baldwin son kozunu oynamaya karar verir.
10 Place de Ninove, 1000 Brüksel

Allen'ın eski kız arkadaşı Sally Rolins'i aramaya koyulur, Rolins bu gizemin anahtarını elinde tutuyor olabilir. Puroları, güzel Amerikan arabaları ve ateşli salsa geceleriyle Küba'ya doğru yola çıkar! Ne yazık ki kafa derisi yüzen katil hâlâ serbesttir ve daha fazla kurban yoldadır...

Bu iki kitaplık uzun hikayemizde Taymans insanın bireysel ihtiraslarının insanlık dışı siyasi suçlara dönüşmesinin örneklerini biraraya getirerek etkileyici ve gerçekçi bir kompozisyon oluşturuyor.

8 Ekim 2023 Pazar

Caroline, 3. kitap "Havuzdaki Ceset"



Caroline Baldwin, "Rouge piscine"
Casterman / 1998.
NL: "Bloed in het zwembad" / DE: "Der tote im pool"
Yazan, çizen: André Taymans
Çeviren: SToktan

Güzel bir yaz akşamı, Caroline'in arkadaşının yüzme havuzunda bulunan bir ölü adam, aynı sabah, Coney Adası sahilinde bulunan kimliği belirsiz bir kadının cesedi. New York'ta bir dizi tuhaf cinayet... Bu şartlar altında Caroline için kendine yeni bir daire aramaya konsantre olmak pek kolay değil. Güçlü gerilimi sayesinde tek seferde okunabilecek bu kitabın sonuna geldiğimizde, geri kalanın ve dolayısıyla gizemin anahtarının bir sonraki albüm olan "La dernière danse" (Son Dans)'a kadar açığa çıkmayacağını görüyoruz. O da önümüzdeki ay demek oluyor.

7 Eylül 2023 Perşembe

Körler

Les aveugles

1/3. A Suivre #162, temmuz.1991
2/3. A Suivre #163, ağustos.1991
3/3. A Suivre #164, eylül.1991
Yazıp çizen: F'murrr
Çeviri: SToktan

"Bırakın onları; onlar körlerin kör kılavuzlarıdır. Eğer kör köre kılavuzluk ederse,
ikisi de çukura düşer.”
(Matta, 15:14)

Körün Kıssası (Felemenkçe: Parabel van de blinden) veya Körlerin Yürüyüşü, Hollandalı ressam Pieter Brueghel tarafından 1568'de tuval üzerine tempera ile boyanmış tablodur. 86 x 154 cm. boyutlarındaki özgün tablo, Napoli'deki Museo di Capodimonte'de sergilenmekte. Tablonun birçok kopyasının yapıldığı biliniyor. Bunlardan biri de, 118 x 168 cm boyutlarındaki ahşap üzerine yağlı boya ile boyanmış olan kopyası Paris'teki Louvre'dadır.

Tablonun ilham kaynağı, Yeni Ahit'te yer alan, körlerin düşüşü hakkındaki meseldir. Matta İncili'nin 15. bölümünde İsa Ferisiler hakkında yukarıda alıntıladığımız sözü söylüyor. Bu tema Rönesans boyunca farklı ressamlar tarafından birçok farklı şekilde ele alınmış ve resmedilmiş. Brueghel bu konuyu, yaşadığı dönemin şartları dahilinde değerlendirmiş ve resimde yalnızca dinî bir gönderme yapmakla yetinmiş.


Albümün ilk panelini Brüeghel'in resminin BD yorumuyla oluşturan F'murrr da hikâyesinin kaidesini tablodaki karakterler üzerine kuruyor. Yetmezmiş gibi ilerleyen sayfalarda fazla gecikmeden 'Perişan Şövalye'mizi de kadroya dahil ediyor. Kral Arthur efsanesi ortaçağ dünyasında büyücü Merlin ile ilintili, birçok zekice gönderme ve keskin mizah ile bezenmiş bir yol serüveni anlatan üstadın bu mücevher gibi zarif ve değerli eserini ben büyük bir keyifle okuyup çevirdim.... darısı başınıza.

5 Ağustos 2023 Cumartesi

Kadınlar üçlemesi: İhtiras Bahçesi


"Le jardin des désirs"
Senaryo: Stephen Desberg
Çizim ve boyama: Will
11/1988, Dupuis
Çeviri: SToktan
Kadınlar üçlemesinin ilki olan ve batı edebiyatının romantisizm döneminden derin izler taşıyan şiirsel üslûplu eserde Will ve Desberg, bir baştan çıkarıcının ruh eşini arayışını konu alan bu muzip erotik öyküyle Tif et Tondu'nun düzenli okurlarını ciddi olarak şaşırtmıştı.

"Will, kırk yıl boyunca arzularının bahçesini gizli tuttu. Herkes için o, Tif ve Tondu'nun arkasındaki çizerdi. Ama onu gerçekten neyin harekete geçirdiğini anlamak için tek yapmanız gereken özel dünyasına girmekti. Her yerde, duvarlarda, kapılarda ve hatta evindeki en sıradan nesnelerde, portreler, manzaralar ve renk girdapları onun gerçek tutkusuna tanıklık ediyordu: resim.

Ve portrelerindeki ince erotizm - Will'in güzelleri - onun kadınların kıvrımlarına kayıtsız kalmadığını gösteriyordu.
Bu tutkularını 80'li yılların sonunda prestijli "Aire Libre" koleksiyonunda ifade edebildi. Bu ona uzun zamandır içinde olanları nihayet çizme özgürlüğü verdi. "Kadınlar Üçlemesi", renklerinin sıcaklığı ve içinden yayılan yaşama sevinciyle sizi gerçek Will'i (yeniden) keşfetmeye davet ediyor."

-Patrick Pinchart'ın önsözünden.

7 Temmuz 2023 Cuma

Zil Zelub


Senaryo : Guido Buzzelli, Alexis Kostandi,
Çizim : Guido Buzzelli,
Çeviri : SToktan.

1972-Zil Zelub, Charlie Mensuel'de (#38-#44) ön baskı, Fransızca,
1973-Zil Zelub "Editorial Presença", Lisboa tarafından Portekizce,
1975-Zil Zelub "E.G.A." İtalyanca,
1977-Zil Zelub "Charlie Special 2″, Editions du Square, albüm olarak yayınlandı.

64 sayfalık 'Zil Zelub' (1971 ve 1972 yılları arasında çizilmiştir) Buzzelli'nin grafik ve anlatı deneylerinin doruk noktası gibi görünmektedir.

Üstad, insanların kendisinden nasıl faydalanmaya çalışacaklarını göstererek insan doğasına ilişkin görüşlerini anlatmaya devam ediyor.

Buzzelli'nin açıkça bir anagramı olan Zil Zelub, uzuvları vücudundan ayrılan ve artık ona itaat etmeyen hayalperest, hassas bir sanatçıdır.

Kahramanın bu fiziksel işlev bozukluğu elbette sosyal bir işlev bozukluğuna karşılık gelir: "Zil Zelub benim özel kabusum. İlk kez, kesin ve korkunç teslim tarihleri olan, yayınlanmak üzere bir hikaye üzerinde çalışıyorum. Bu da her zaman yaptığım gibi geri dönüp bazı çizimleri yeniden yapmama izin vermiyor... Her neyse, bu kendisiyle çatışma halinde olan, nefret ettiği insanlar tarafından sömürülen ve trajik bir sona mahkum olan bir adamın hikayesi."

Buzzelli, uzun bir süredir sanatıyla geçimini sağlayana kadar yaşamak için çizgiroman yapan bir ressamdır. Neyse ki henüz bunu başaramadı ve Buzzelli hâlâ gazetelerde çizmek zorunda.

Müzeleri ve milyarderlerin tuvaletlerini süsleyen pek çok iyi ressam var. Öte yandan, iyi çizgiromanlar ise bir bıçkıcının elinin parmaklarıyla sayılabilir.

Arkadaşım Buzzelli hakkında en çok takdir ettiğim şey (harika arkadaşlara sahip olmak gerçekten güzel. Onlara yağ çekmek için kendimizi zorlamamıza gerek yok), arkadaşım Buzzelli hakkında en çok takdir ettiğim şey diyordum, çizgiromanlarında anlattığı hikâyelerin çizgiromanlar dışında anlatılamaz olmalarıdır: Buna inanmak için onları görmelisiniz.

Bunun dışında, Buzzelli'nin eserini bu kadar çekici kılan karanlığın, karamsarlığın ve trajedinin ardında, muazzam bir hassasiyet, büyük bir nezaket, cömert fikirler ve hepsinden önemlisi, Buzzelli'nin çok yalnız bir adam olduğu gerçeğini hissediyoruz; ama bu onun sorunu.

Wolinski

22 Haziran 2023 Perşembe

Piknik! ★ 41 sene sonra 41 kere maaşallah! Alan Moore günleri

"No Picnic", 2000AD PROG 272 - 10.Tem.1982 /
yazan: Alan Moore, çizen: John Higgins / Çeviri: SToktan.

15 Haziran 2023 Perşembe

Bir Noel! ★ 41 sene sonra 41 kere maaşallah! Alan Moore günleri

"One Christmas During Eternity", 2000AD PROG 271 - 3.Tem.1982 /
yazan: Alan Moore, çizen: Jesus Redondo / Çeviri: SToktan.