Tesadüf mü, ya da bir saygı ifadesi mi, yoksa düpedüz çalmak mı? sorusunu epeydir sormadık. Fakat geçen gün rastladığım Quiddity adlı bir blogger arkadaşımızın bulguları görmezden gelinecek gibi değildi. İlâvelerim ile birlikte yeniden derleyip toparladığım 'orijinal' ve 'non orijinal' panellere karşılaştırmalı olarak bir göz atalım isterseniz. Çünkü 'mal sahipleri' ve 'götürenler' çok ünlü sanatçılar.
Önce sinemadan hakikî bir ilham kaynağından başlayalım: 2001 A Space Odyssey, Stanley Kubrick'in 1968 yapımı büyük başyapıtından sebeplenen ise, İspanyol çizer Fernando Fernandez. Vampirella #29 (1973) de bir kare ile o unutulmaz sahnelerden birini kullanmış. Hoş da olmuş. Siyah-beyaz gölgelemeyle oluşturduğu etki gerçekten artistik değerde. ♦
 |
| "Wolves at Wars End" |
Diğer bir örnek,
Luis García Mozos'un
1975, Vampirella #43'de yayınlanan
"Wolves at Wars End" adlı çalışması. Bu
Warren versiyonunda metni
Budd Lewis yazmış her ne hikmetse. Hikâye daha sonra
Heavy Metal 1978' şubatta
"The Winter of the Last Combat" adıyla basılan versiyon ise, aslında ilk olarak 1973 tarihli Fransız
Pilote #737'de, "L'hiver du dernier combat" adıyla basılan
Victor Mora'nın yazdığı orijinal metin. Warren'ın bu garipliğe neden gerek duyduğu ilginç bir soru işareti ama başka bir araştırma konusu.
Bu güzel epik eserde yukarıdaki sayfada yanyana yer alan iki panelde bir alıntı ve tabir-i câiz ise, bir de 'verinti' var. García Mozos'un kaçınamadığı bir saygı duruşu olduğunu düşündüğüm, İngiliz ressam
Sir Edward John Poynter'in yandaki
"Fırtına Perilerinin Mağarası" (Cave of the Storm Nymphs) adlı muhteşem tablosundan kısmî bir alıntı. Yukarıda perilerin sol üstünde gördüğümüz Mozos'un zırhlı savaşçı resmi,
Vampirella #51 (1976) "The Castle the Dungeon and all" adlı
Vicente Alcazar eserinin orijinal baskısında da (en sağdaki) mevcut. Üstelik, hikâyenin ilk paneli olarak, Alcazar'ın çıkış noktasının ilhamını García Mozos'dan aldığını söyleyebiliriz. ♦
 |
| Gimenez poz veriyor |
Sıradaki yine bir
Warren örneklemesi,
Paul Neary'den
Eerie #63 (1975-şubat), "Exterminator One" ve yine
Luis García'dan
'götürme' sözkonusu. Hem de García'nın çok özel bir eserinden,
"Love Strip". García bu çalışmasında, Genellikle yaptığı gibi kız arkadaşı ve ünlü Vampirella modeli
Carol de Haro'yu ve ayrıca dostu ünlü çizer
Carlos Gimenez ve
Victor Mora'yı model olarak kullanmıştı. García'nın bazen neredeyse foto-realistik diyebileceğimiz eserlerinden çok bilinenlerinden biri olan hikâyenin fotografik malzemesi de konumuzla paralel doğrultuda ve ayrıca ilgi çekici değerde.
Luis García'nın
Love Strip'i ilk olarak
1974'de
Goscinny'nin yayın yönetmenliğini yaptığı Fransız
Pilote #02'de basılmıştı.
1975 Şubatında ise
Paul Neary hikâyenin
Gimenez'i içeren kare-lerinin birkaçını
Exterminator'de 'değerlendirmişti'. Ardından bu sefer matrak bir biçimde
'Love Strip' yine bir diğer
Warren serisi
Vampirella'nın #44'üncüsünde altı ay sonra
1975'in ağustos ayında yayınlandı.
García'nın gerçekçi çizgileriyle şekil bulan karakterin, bu yeni yuvasına iyi oturmayacağı baştan belliyken, acaba
Neary "Allahın Latinosunun nerden haberi olacak" diye mi düşündü, yoksa bu sadece dostça bir selâm gönderme mi idi? ...Derken,
"Exterminator"de gezerken, bir portre benzerliği de
Alberto Breccia'nın
1962 tarihli eseri
"Mort Cinder"den bir izlenimle karşılaşmıyor muyum? Ünlü eserin başkarakteri antikacıyı üstad
Breccia kendi portresini kullanarak şekillendirdiğini sanatçıyı seven herkes bilir. Bu nedenle
Neary'nin hikâyesindeki bir yan karakter olarak kullandığı yaşlı adam tiplemesi gözden kaçmıyor. Bunun selâmla falan ilgisi olduğunu pek sanmamakla birlikte, sadece rastlantıdan ibaret olabilme ihtimalini de açık bırakıyorum. ♦
Hazır yeri gelmişken, yukarıda sözünü etti-ğim
Alberto Breccia' nın
Mort Cinder'inden bir başka
'esinlenme' daha örnekleyelim.
Alfonso Azpiri'nin
"Alpha Cosmos"una (1975) bakarsanız,
"Enviado de los Astros" adlı hikâyedeki yaşlı arkeolog, bizim yaşlı antikacı
Ezra Winston'dan başkası değildir.
Azpiri'nin ilk dönem işlerinden olması sebebiyle hoşgörülebilir yine de. ♦
 |
| "Second Genesis" |
Son ele alacağımız sanatçı, çizgilerinin şiiriyle gönüllerimizde yer edinmiş olan diğer bir İspanyol
Warren çizeri,
Esteban Maroto. Ünlü sanatçının 1978 tarihli 1984 adlı serinin 4. sayısında yer alan
"Idi and Me" adlı eserinin çok çarpıcı bir sayfası var düşünmemize neden olan. Sayfada yer alan beş panelin herbirindeki figürler,
Jeff Jones'un ilk olarak
1972 ve sonrasında
National Lampoon Magazinde yer almış olan ünlü
"Idyl" adlı bandından açıkça
'kopye' edilmiş çizimler. Durumu hikâyenin adıyla da (Idi ve Ben) yanyana getirince, bunun sıradan bir
'aşırma' vak'ası olmadığı da anlaşılabiliyor fakat
Bill DuBay'ın metnini okuduğunuzda, bahsedilen
'Idi'nin tam adı
'Idi Amin' (o yıllarda Uganda'nın 'gaddar diktatörü') olarak açıkça vurgulanıyor. Hâl böyle olunca, durumdan farklı çıkarımlar yapmak da mümkün tabi. Bana,
DuBay ve
Maroto kafakafaya verip, bir muziplik tezgâhlamışlar gibi geldi. Siz ne dersiniz bilemem.
Idyl orijinallerini bir araya getirdiğim sayfanın sağ-altındaki kare ise yine
Maroto'nun, daha eskiye giden bir çalışmasında,
"Second Genesis" (Creepy #80, 1976)'de yaptığı başka bir
Idyl alıntısı.
Gelelim
Maroto'nun ünlü Fransız sanatçı
Paul Gillon'un
"Les Naufrages du Temps" adlı eserinden yaptığı alıntılamaya.
Gillon'un bu çalışmasına üç ayrı baskıda rastladım:
Chouchou (1964), Hachette (1974) ve üstüne üstlük
Eerie #129 (1982). Bu tek panellik küçük alıntılama,
Maroto'nun
1978 tarih ve
#2 numaralı 1984 magazinde yayınlanan
"Scourge of the Spaceways" adlı hikâyesinde yine
'küçük' bir yer tutmuş kendisine.
Maroto hızını alamamış olacak ki, aynı hikâye içerisinde ta
1953'e uzanıp,
Weird Science #22'de yayınlanmış olan bir
Wally Wood eseri
"My World"den de bir güzel kare aktarmış kendi çalışmasına.
Ve son
Maroto vak'amız, tamamı
Kasım 1981 tarihli
Eerie #126 içerisinde cereyan ediyor. Derginin 19. sayfasının altındaki iki takvim ilanından sağda olanı,
Frank Frazetta'nın
1982 takvimi ile ilgili. Takvimin kapak resmine ise yine aynı derginin sayfa 35-46 arasında yer alan
Maroto'nun
"Korsar" isimli eserinde tekrar rastlıyoruz.
Eerie sayfa 43'ün ortasında, 3. panelde, sırtlarında bir kadın taşıyan bir gurup mağara adamı orijinal resmin yine
'küçük' bir simetriği halinde kullanılmış. Her iki sayfa ve takvime kapak teşkil eden resim aşağıda yorumlarınıza açık vaziyette sizi beklemekte.
◄●►
'Yakalamalar'ın bir kısmı için,
*A Very Creepy Blog by Quiddity
*Ragged Claws Network
*The Art of Luis Garcia Mozos By David Roach
kaynak oluşturmuştur. Bütün grafik derleme ve düzenlemeler ve değerlendirmeler bana ait olup fena uğraştırmıştır :)
