1 Mayıs 2016 Pazar

Spagetti ve Yağlı Boya



"Spaghetti et la peintoure à l’houile"
(1961)
Yazan: René Goscinny
Çizen: Dino Attanasio

Çeviri: SToktan

Senyör Spagetti, İtalyan asıllı Belçikalı sanatçı Dino Attanasio tarafından 1952'de yaratıldı fakat 1957'ye kadar maceraları basılmadı. Kısaltılmış haliyle Spagetti, albüm formatında bir hikâye kahramanı olmadan önce bir-iki sayfalık kısa mizahî bandlar halinde yayınlandı bir süre.

Bu ilk uzun hikâyede ise, yan karakter olarak iflâh olmaz baş belası ve pot kırma üstadı kuzen Proşutto ile birlikte, ilişkileri klasik, farklı özellikteki karakterlerin uyuşmaz birlikteliğine dayalı kurgu zemininde çılgın bir serüvene atılıyorlar. Spagetti iyi bir arka plana sahip, daha kurnaz, zeki ve cesur olabilen, Proşutto ise aşırı olumlu, çok naif, ürkek ve çam deviren kişilikleriyle bir araya geldiklerinde ânî ve şiddetli asabiyete kolaylıkla yol açabilen bir çift oluşturuyorlar.

Kimi zaman İtalyan aksanlı ifadelerden temellenen kelime oyunları ve bol miktarda klasik durum komedisi (yanlış anlama, düşüp kalkmalar) serinin temelini oluşturur. Bir şekilde kör topal fakat iyimserliğini kaybetmeden yaşamını sürdürmektedir tipik İtalyan fiziğine sahip Senyör Spagetti, Proşutto'nun talihsiz girişimlerinin yol açtığı söz konusu felâketlere maruz kalmadıkça...


Journal de Tintin'de tefrika edilen bu hikâyeler, daha sonra Lombard tarafından 1961-1976 yılları arasında yayınlanan 15 kitabı oluşturur. Bu 15 kitabın 1'den 9'a ve 14-15. sayıları Rene Goscinny senaryolarıdır. Goscinny'nin yazmış olduğu bir çok seriden daha başarılı olmasına rağmen, üstadın kariyerinde Asterix'in başarısıyla gölgede kalıp unutulan bir eserdir Senyör Spagetti. Bizde ise hep olduğu gibi, 1960'larda kötü Sipru baskılarının daha da kötü dolgu malzemesini oluşturmaktan öteye gidememiştir.

Yakın geçmişte Straponten çevirmekten aldığım zevki bana tekrar sağladığı için diziyi yapabildiğim kadar (mümkün olursa sonuna kadar) çalışmak isteğindeyim. Eserin Türkçeleştirmedeki tek elverişsizliği, yukarıda da söz ettiğim İtalyan aksanlı Fransızca'nın Türkçe uyarlamasının mümkün olmayışı. Onu da yer yer dip notlarla giderebildiğimi sanıyorum.

4 yorum:

  1. Bayram hediyesi almış çocuk gibiyim.. İndirdiğimden beri sayfalarını karıştırıyorum. Bugün mutlaka tamamını okuyup çizgileri doya doya incelerim. Çok çok teşekkürler..

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu hissi yaratabildimse ne mutlu bana. Benzeri duyguları ben de çeviriyi yaparken yaşıyorum. Mutlu okumalar dilerim Mehmet bey.

      Sil
  2. Goscinny senaryolarında ki ince espri anlayışını, tesadüfler komedisini sizin kadar Türkçe'ye aktarabilen az bulunur sevgili üstadım. Yazınızın son kısmında bahsettiğiniz gibi aksanlı çevirilere attığınız dip notlar ise bütünlüğü sağlıyor. bu seriyi devam ettirecek olmanız beni fazlasıyala sevindirdi.Çok ama çok teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Benzeri birkaç seri daha var bu anlamda keyifli bir mizah ruhu olan ama Spagetti ve Straponten'in nostaljik önemi ve Goscinny kaleminden olmaları sebebiyle hemen öne çıkıyor tabi. Benim için zevkli bir süreç olacak Senyör Spagetti.

      Sil